วันสงการนต์

ในช่วงเดือนเมษายนเช่นนี้ ใครหลายๆ คนคงกำลังคิดถึงวันหยุดยาวประจำปีที่ยิ่งใหญ่ที่สุด นั้นก็คือ วันสงกรานต์ อย่างแน่นอน ซึ่งเป็นวันที่ถือได้ว่าเป็นวันแห่งความสุขเลยก็ว่าได้ เพราะนอกจากเราจะได้สาดน้ำเล่นกันคลายร้อน แถมยังได้หยุดยาวต่อเนื่อง 3-5 วันกันเลยทีเดียว ซึ่งคนส่วนใหญ่ใน เทศกาลสงกรานต์เช่นนี้ ก็จะร่วมกันทำบุญร่วมกันในครอบครัว ไหว้ผู้สูงอายุ เพื่อความเป็นสิริมงคลให้กับชีวิต และเล่นน้ำกันในสถานที่ต่างๆ

ซึ่งวันมหาสงกรานต์ 2561 ในปีนี้ตรงกับวันเสาร์ที่ 14 เมษายน เวลา 9 นาฬิกา 1 นาที 48 วินาที จันทรคติ ตรงกับ วันเสาร์ แรม ๑๔ ค่ำ เดือนห้า (๕) ปีจอ

วันนี้สกู๊ปเอ็มไทย จึงจะขอนำเสนอเรื่องราวที่น่ารู้ ที่เกี่ยวข้องกับ และประวัติวันสงกรานต์ มาฝากกัน

ประวัติวันสงกรานต์

คำว่า “สงกรานต์” มาจากภาษาสันสกฤตว่า “สํ-กรานต” ซึ่งแปลว่า ก้าวขึ้น ย่างขึ้น หรือย้ายขึ้น โดยมีนัยความหมายว่า การเข้าสู่ศักราชราศีใหม่ หรือวันขึ้นปีใหม่ นั้นเอง โดยเทศกาลสงกรานต์ นั้นเป็นประเพณีที่มีความเก่าแก่และคนไทยสืบทอดกันมาแต่โบราณคู่กับประเพณีตรุษจีนกันเลยทีเดียว จึงได้มีการรวมเรียกกันว่า “ประเพณีตรุษสงกรานต์” ซึ่งแปลว่าการส่งท้ายปีเก่า ต้อนรับปีใหม่ นั้นเอง

วันมหาสงกรานต์

ในสมัยโบราณ คนไทยถือว่า วันขึ้น 1 ต่ำ เดือนอ้าย ซึ่งจะตรงในช่วงเดือน พฤศจิกายนหรือธันวาคม ให้เป็นวันขึ้นปีใหม่ แต่ในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้มีการเปลี่ยนให้วันที่ 1 เมษายน เป็นวันขึ้นปีใหม่ จนต่อมาในสมัยยุค จอมพล ป. พิบูลสงคราม ในปี พ.ศ. 2483 ได้เปลี่ยนวันปีใหม่ให้เป็นวันสากล คือ วันที่ 1 มกราคม แต่ถึงอย่างไร คนโบราณก็ยังคงคุ้นเคยกับวันปีใหม่ไทยในเดือนเมษายน จึงได้กำหนดให้วันที่ 13 เมษายน เป็นวันขึ้นปีใหม่ไทยร่วมด้วย

นางสงกรานต์ 2561

นางสงกรานต์ ในโบราณมีการกำหนดไว้ถึง 7 นางด้วยกัน ซึ่งแต่ละนางก็จะมีความหมาย คำทำนายที่แตกต่างกันออกไป โดยทั้ง 7 นางสงกานต์ จะประกอบไปด้วย

สำหรับวันสงกรานต์ ปี 2561 นี้ นางสงกรานต์นามว่า “นางมโหธรเทวี” ทรงพาหุรัดทัดดอกสามหาว (ผักตบชวา) อาภรณ์แก้วนิลรัตน์ ภักษาหารเนื้อทราย หัตถ์ขวาทรงจักร หัตถ์ซ้ายทรงตรีศูล เสด็จยืนมาเหนือหลังนกยูง เป็นพาหนะ ซึ่งทำนายว่าปีนี้น้ำจะน้อย แต่ข้าวปลาอาหารอุดมสมบูรณ์

กิจกรรมในวันสงกรานต์

ทำบุญตักบาตร วันมหาสงกรานต์ ประชาชนจะลุกขึ้นมาตอนเช้าเพื่อที่จะจัดเตรียมอาหาร ไปตักบาตรถวายพระ พอจัดเตรียมอาหารเสร็จก็จะ บรรจงลงภาชนะมีถ้วยโถโอชามที่สวยงาม แล้วเอาวางเรียงลงในถาด เพื่อนำไปทำบุญตักบาตรและเลี้ยงพระประจำหมู่บ้านของตน เรื่องการแต่งตัว จะแต่งตัวด้วยเสื้อผ้าที่สะอาดสวยงามมิดชิดเหมาะแก่การไปวัดของชาวบ้าน

ก่อพระเจดีย์ทราย ใน สมัยก่อนทีเรื่องเล่าขานกันว่าทุกคนเมื่อเข้าวัดมาแล้วเวลาเดินออกจากวัดจะ มีเม็ดทรายติดเท้าออกไปด้วยเพราะฉะนั้นเพื่อเป็นการเติมเต็มจึงมีการขนทราย เข้าวัดหรือการก่อพระเจดีย์ทรายนั้นเองแต่ถึงอย่างไรแล้วการก่อพระเจดีย์ ทรายก็เป็นเพียงกิจกรรมอย่างหนึ่งที่ให้ชาวบ้านมีส่วนร่วมกันทำเพราะตอน เย็นๆชาวบ้านก็จะพากันไปที่ท่าน้ำแล้วขนทรายกันมาคนละถังเพื่อนำทรายมาก่อ เป็นพระเจดีย์นั่นถือว่าเป็นกิจกรรมอย่างหนึ่งที่จะให้ชาวบ้านมีความสามัคคี กรมเกลียวเพราะเมื่อขนทรายเข้าวัดแล้วทรายก็จะล้นวัดพระสงฆ์ก็จะนำทรายที่ ชาวบ้านขนมานำไปคืนสู่แม่น้ำดังเดิมเพราะไม่รู้จะเก็บไว้ทำอะไรเพราะฉะนั้น แล้วเวลาขนทรายเข้าวัดควรจะขนเพียงแค่เล็กน้อยเท่านั้นพอเพราะจะสร้างความ ลำบากให้พระเณรในภายหลัง

สรงน้ำ รดน้ำ และเล่นน้ำ การ สรงน้ำพระพุทธรูป มีดอกไม้ ธูปเทียน ไปบูชา แล้วเอาน้ำอบไปประพรมที่องค์พระ ทำเป็นสังเขปพอเป็นพิธีว่าได้แสดงความเคารพบูชาและสรงน้ำท่านในวันขึ้นปี ใหม่แล้ว เมื่ออัญเชิญพระพุทธรูปมา ก็มีการแห่แหนกันอย่างสนุกสนาน สรงน้ำพระพุทธรูปแล้วก็มีการสรงน้ำพระสงฆ์ โดยมากมักเป็นสมภารเจ้าวัดเป็นการสรงน้ำจริงๆ สรงเสร็จครองไตรจีวรใหม่ที่อุบาสกอุบาสิกานำ มาถวาย ท่านก็ขึ้นธรรมาสน์เทศน์อำนวยพรปีใหม่ให้แก่ผู้ที่ไปสรงน้ำ นอกจากนี้ยังมีการ รดน้ำญาติผู้ใหญ่ หรือผู้ซึ่งเป็นที่เคารพนับถือ เพื่อขอศีลขอพรตามประเพณี

เกร็ดน่ารู้เกี่ยวกับวันสงกรานต์

ในวันสงกรานต์ของประเทศไทยในแต่ละภาคจะมีชื่อเรียกที่แตกต่างกันออกไป ดังนี้

– สงกรานต์ภาคกลาง

13 เมษายน จะเรียกว่า “วันมหาสงกรานต์” และถือเป็นวันผู้สูงอายุแห่งชาติอีกด้วย

14 เมษายน จะเรียกว่า “วันเนา” และถือเป็นวันครอบครัว

15 เมษายน จะเรียกว่า “วันเถลิงศก” ถือว่าเป็นวันเริ่มจุลศักราชใหม่

– สงกรานต์ภาคเหนือ

13 เมษายน จะเรียกว่า “วันสงขารล่อง” ความหมายว่า อายุสิ้นปีหมดไปอีกปี

14 เมษายน จะเรียกว่า “วันเน่า” วันที่ห้ามพูดคำหยาบคาย

15 เมษายน จะเรียกว่า “วันพญาวัน” ถือว่าเป็นวันเริ่มจุลศักราชใหม่

– สงกรานต์ภาคใต้

13 เมษายน จะเรียกว่า “เจ้าเมืองเก่า” เชื่อกันว่าวันที่เทวดารักษาบ้านเมืองจะกลับบนสวรรค์

14 เมษายน จะเรียกว่า “วันว่าง” วันที่ปราศจากเทวดารักษาเมือง

15 เมษายน จะเรียกว่า “วันรับเจ้าเมืองใหม่” วันรับเทวดาองค์ใหม่เพื่อดูแลบ้านเมืองแทนองค์เดิม

สถานที่จัดงานสงกรานต์ 2561

ขอบคุณรูปภาพจาก : thaifest.tourismthailand

– สงกรานต์เมษาผ้าขาวม้า ยกสยาม กรุงเทพฯ

สัมผัสบรรยากาศ สงกรานต์ 4 ภาค ที่เนรมิตมาไว้ใจกลางสยามสแควร์ กับธีมงานแบบไทยๆ ที่ใช้ชื่อว่า ‘ใส่ชุดไทย ผ้าขาวม้า เล่นน้ำสงกรานต์’ พร้อมชมขบวนแห่พระสุดยิ่งใหญ่ การแสดงทั้ง 4 ภาค อิ่มอร่อยกับซุ้มอาหารเลิศรส
กำหนดการ : 13 – 15 เมษายน 2561
สถานที่จัดงาน : สยามสแควร์

– สงกรานต์กรุงเก่า เล่นน้ำกับช้าง จ.อยุธยา

เปลี่ยนบรรยากาศเล่นน้ำกับคน แต่งชุดไทยมาเล่นน้ำสงกรานต์กับช้างที่อยุธยาดูบ้าง จะเห็นน้องช้างสาดน้ำไปมาดูแล้วน่ารักมากทีเดียว
กำหนดการ : 13 – 15 เมษายน 2561
สถานที่จัดงาน : ถนนศรีสรรเพชญ์ อุทยานประวัติศาสตร์ และรอบเกาะเมือง

– งานย้อนอดีตมหาสงกรานต์กรุงเก่าสุโขทัย จ.สุโขทัย

ชมการแข่งขันการก่อเจดีย์ทราย การประกวดเทพีสงกรานต์ ขบวนแห่ล้อเกวียนโบราณจาก 12 ชุมชนเมืองเก่า และสนุกสนานกับการแข่งขันกีฬาพื้นบ้าน
กำหนดการ : 12-14 เมษายน 2561
สถานที่จัดงาน : อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย

– สงกรานต์พระประแดง จ.สมุทรปราการ

ชมความสวยงามของขบวนแห่นางสงกรานต์ ขบวนรถบุปผชาติ และขบวนสาวรามัญ-หนุ่มลอยชาย การแสดงทะแยมอญ ประเพณีการกวนกาละแม (กวันฮะกอ) การแสดงแสงสี ณ โบราณสถานป้อมแผลงไฟฟ้า และร่วมเล่นสาดน้ำอย่างเมามันส์
กำหนดการ : 20 – 22 เมษายน 2561
สถานที่จัดงาน : บริเวณหน้าที่ว่าการอำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ

– ประเพณีปี๋ใหม่เมือง จ.เชียงใหม่

การประกวดเทพี-เทพบุตรสงกรานต์ การก่อเจดีย์ทราย กาดหมั้ว / การสาธิตทำขนมพื้นเมือง และรำวงล้านนาย้อนยุค
กำหนดการ : 13 – 15 เมษายน 2561
สถานที่จัดงาน : ข่วงประตูท่าแพ และรอบคูเมือง

– “มหาสงกรานต์ตะปอน ตำนานแห่เกวียนผ้าพระบาท” อ.ขลุง จ.จันทบุรี

ชมพิธีบวงสรวงพระบาทผ้า / ขบวนเกวียนแห่ผ้าพระบาท / การแสดงแสง เสียง ตามรอยทัพพระเจ้าตาก / ถนนโบราณสงกรานต์บ้านตะปอน การละเล่นพื้นบ้าน และกิจกรรมการแสดงบนเวที / กิจกรรมตลาดย้อนยุค เลือกซื้ออาหาร สินค้า และผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น / การก่อพระเจดีย์ทรายแห่งศรัทธา
กำหนดการ : 13 – 17 เมษายน 2561
สถานที่จัดงาน : วัดตะปอนน้อย, วัดเกวียนหัก, วัดตะปอนใหญ่ จังหวัดจันทบุรี

– ประเพณีสุดยอดสงกรานต์อีสาน เทศกาลดอกคูน-เสียงแคน และถนนข้าวเหนียว จ.ขอนแก่น

กลับมาอีกครั้งกับงานสงกรานต์ที่ใหญ่ที่สุดในภาคอีสาน ซึ่งจัดขึ้นบริเวณ ถนนข้าวเหนียว ในจ.ขอนแก่น โดยปี 2561 มาในธีม “สาดคักคัก สาดให้ม่วน” จัดหนัก จัดยาว 1 อาทิตย์เลยทีเดียว
กำหนดการ : 8 – 15 เมษายน 2561
สถานที่จัดงาน : บริเวณบึงแก่นนคร และถนนศรีจันทร์ (ถนนข้าวเหนียว) อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น

– งานประเพณีก่อพระทราย วันไหลบางแสน จ.ชลบุรี

ประเพณีก่อทรายวันไหลบางแสน หรือ วันไหลบางแสน เป็นประเพณีที่ชาวตำบลแสนสุข ปฏิบัติสืบต่อกันมายาวนาน มักจัดขึ้นหลังวันสงกรานต์เล็กน้อย ภายในงานมีกิจกรรมสนุกๆ มากมาย ทั้งประกวดพระทรายวันไหลบางแสน การแข่งขันกีฬาพื้นบ้าน การแข่งขันชกมวยทะเล แข่งขันแกะหอยนางรม และจำหน่ายอาหาร
กำหนดการ : 16 – 17 เมษายน 2561
สถานที่จัดงาน : หาดบางแสน อำเภอเมือง จังหวัดชลบุรี

– งานประเพณีสงกรานต์ และมิดไนท์สงกรานต์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา

แหล่งเล่นน้ำสงกรานต์ของหลากเชื้อชาติ โดยเฉพาะชาวมาเลเซีย และสิงคโปร์ ที่เข้ามาเที่ยวสงกรานต์บ้านเราอย่างคึกคักทุกปี
กำหนดการ : 12 – 15 เมษายน 2561
สถานที่จัดงาน : บริเวณถนนนิพัทธ์อุทิศ 3, ถนนเสน่หานุสรณ์ แยกธรรมนูญวิถี และวัดมหัตตมังคลาราม อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา

– ประเพณีสงกรานต์มอญสังขละบุรี จ.กาญจนบุรี

มีกิจกรรมที่น่าสนใจหลายอย่าง เช่น ประเพณีขนทรายเข้าวัดและก่อกองทรายขนาดใหญ่เพียงองค์เดียว / การขนน้ำไปอาบให้พ่อแม่ที่ไปถือศีลอยู่ที่วัด / พิธีสรงน้ำพระผ่านรางกระบอกไม้ไผ่ บริเวณลานหน้าเจดีย์พุทธคยา (จำลอง) โดยก่อนจะเริ่มพิธี ชาวบ้านจะมานอนเรียงกัน เหมือน “สะพานมนุษย์” เพื่อให้พระสงฆ์เดินย่ำไปบนหลังจนถึงที่ทำพิธี รวมถึงขบวนแห่กองผ้าป่าสงกรานต์ พิธียกฉัตรเจดีย์ทรายที่ยิ่งใหญ่สวยงาม และทานอาหารฟรีโซนออกร้านอาหารพื้นถิ่น
กำหนดการ : 15 – 16 เมษายน 2561
สถานที่จัดงาน : ลานหน้าเจดีย์พุทธคยา (จำลอง) อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี

คลิกดู สถานที่จัดงานสงกรานต์ ปี 2561 ทั้งหมด